Andrzej Stanisław Załuski

Biskup, jeden z prekursorów polskiego Oświecenia, założyciel wraz z młodszym bratem Józefem Andrzejem Biblioteki Załuskich.

Urodził się 2 grudnia 1695 r. Po ukończeniu szkół pijarskich studiował matematykę w Gdańsku, a następnie prawo w Rzymie. Wraz z bratem odbył podróż po Europie.

Sakrę biskupią przyjął zaledwie w wieku 28 lat, w 1724 r. Objął najpierw diecezję płocką, od 1739 r. - warmińską, od 1746 r. - krakowską. W latach 1735-46 pełnił funkcję kanclerza wielkiego koronnego.

Aktywny polityk. Był też jednym z prekursorów Oświecenia, rzecznikiem reform społecznych i politycznych.

Inspirował reformy w ważniejszych ośrodkach edukacyjnych kraju. Wraz z bratem ufundował pierwszą polską bibliotekę narodową i publiczną, tzw. Bibliotekę Załuskich, która rozpoczęła działalność 8 sierpnia 1747 r.

Był wzorowym duszpasterzem. Wydane przez niego w 1745 r. statuty synodu w Lubawie wskazywał na rozumienie Kościoła w duchu reform trydenckich i oświecenia katolickiego.

Zmarł 16 grudnia 1758 r. w Kielcach. Został pochowany w Katedrze Wawelskiej.

© 2005-2007 Katolicka Agencja Informacyjna. Wszelkie prawa zastrzeżone.