cerkiew

(od górnoniemieckiego kircha) do XVI w w Polsce nazwa kościoła, później określenie wyłącznie świątyni prawosławnej lub unickiej.

Najbardziej popularny typ opiera się na układzie centralnym, z krzyżem greckim wpisanym w kwadrat. Środkowej wyższej i większej kopule towarzyszą cztery mniejsze na ramionach krzyża (ros piatigław - pięciogłów). Skromniejszy był układ trójdzielny z kopułą nad częścią środkową. Istnieją również układy dwuczęściowe.

Część dostępna dla duchownych (sanktuarium) jest wyraźnie oddzielona od części dla wiernych (nawa i narteks). W sanktuarium znajduje się ołtarz, oddzielonyikonostasem z trzema wejściami. Główne to carskie wrota, boczne - diakońskie.

Wierni stoją w nawie, a narteks - odpowiednik katolickiej kruchty - był przeznaczony dla pokutująych grzeszników.

W cerkwi znajdują się także:

• chory - otwarta galeria w górnej części
• gulbiszcze - kryta galeria obiegająca cerkiew na zewnątrz
• kliros - podium dla chóru
• papiert - niewielki ganek przed wejściem
• pridel - przybudówka z ołatarzem, kaplica.

© 2005-2007 Katolicka Agencja Informacyjna. Wszelkie prawa zastrzeżone.