Chełm: Obraz Matki Bożej Chełmskiej

Bazylika NMP , zwana kościołem „na Górce” jest starym sanktuarium maryjnym.

Znajduje się w nim łaskami słynący Obraz Matki Boskiej Chełmskiej, od wieków otaczany przez wiernych - i prawosławnych, i łacinników - szczególnym kultem.

Oryginał tej bizantyjskiej ikony pochodził prawdopodobnie z X w. Malowany był na płótnie naciągniętym na cyprysowej desce.

Jak głosi legenda, obraz miał być przywieziony w 988 r. z Bizancjum do Kijowa przez cesarzównę Annę, wydaną za Włodzimierza I. Książę miał go rzekomo przenieść w 1001 r. do zbudowanej przez siebie cerkwi na górze chełmskiej.

Bardziej prawdopodobny wydaje się być przekaz kronikarski, mówiący o tym, że ikonę przywiozła z Kijowa do Chełma w poł. XIII w. siostra księcia Daniela Romanowicza - Teodora.

Z obrazem związana jest legenda .

Przez wiele lat ikona znajdowała się pod ruinami miasta, po czym została odnaleziona i ponownie umieszczoną w cerkwi.

Po wprowadzeniu w 1596 r. obrządku greckokatolickiego obraz znalazł się pod opieką unitów.

W 1651 r., za staraniem Jakuba Suszy, późniejszego biskupa unickiego, Jan Kazimierz sprowadził go do Warszawy. Potem towarzyszył królowi w jego wyprawach wojennych, m.in. w bitwie pod Beresteczkiem (1651 r.). Zostało to upamiętnione w scenie przedstawionej na antepedium, które stanowi votum bazylianów za zwycięstwo nad Kozakami.

W 1765 r. odbyła się uroczysta koronacja obrazu, uwidoczniona na jedynej historycznej panoramie Chełma, autorstwa Teodora Rakowieckiego, zamieszczonej w dziele „Phoenix” Jakuba Suszy, poświęconym obrazowi chełmskiej Bogurodzicy.

Po kasacie unii obraz znalazł się w rękach prawosławnych. W 1915 r. ich duchowni, ewakuując się wraz z cofającym się frontem I wojny światowej na wschód wywieźli ze sobą chełmską świętość w głąb Rosji.

Kiedy otwarto kościół katolicki na Górce w 1919 r., na miejscu oryginału, w ołtarzu głównym umieszczono znalezioną na strychu świątyni kopię obrazu. W 1938 r. wymieniono ją na replikę, sporządzoną przez chełmskiego malarza Władysława Ukleję.

Obraz koronowano w 1946 r. przez biskupa lubelskiego Stefana Wyszyńskiego.

Kopia oryginału znajduje się także w chełmskiej cerkwi Jana Teologa Chełmska, pochodzi z połowy XIX w.

Umieszczona jest w ikonostasie nad ikoną Ostatniej Wieczerzy.

Źródło: www.kuria.lublin.pl oraz www.lublin.cerkiew.pl

© 2005-2007 Katolicka Agencja Informacyjna. Wszelkie prawa zastrzeżone.