Górzno: kościół św. Krzyża

Kościół parafialny pod wezwaniem Św. Krzyża w Górznie (pow. brodnicki) jeszcze w 1385 roku położony był poza miastem.

W 1443 roku spłonął w wielkim pożarze. Został odbudowany w poprzednim miejscu, ponieważ w mieście nie udało się wznieść nowego kościoła.

Jeszcze po 1605 roku funkcje kościoła parafialnego pełnił kościół Św. Krzyża. W dniach 11-12 II 1629 roku nieopodal Górzna, pod wsią Ruda, rozegrała się jedna z najkrwawszych bitew w szwedzko-polskiej wojnie.

Wojska polskie (4 tysiące ludzi) dowodzone przez Stanisława Potockiego zostały pokonane przez armię szwedzką (10 tysięcy ludzi) pod wodzą Oxenstierny.

Pięć dni po zwycięskiej bitwie wojska szwedzkie zajęły Górzno, dokonując pogromu mieszkańców i paląc zabudowania miejskie, w tym zamek biskupi i kościół parafialny.

Kolejny kościół drewniany zbudowano staraniem proboszcza Wojciecha Śleckiego. Uległ on zniszczeniu w 1763 roku.

Stary kościół trzykrotnie zniszczony (1443 r., 1628 r., 1763 r.), ostatecznie został rozebrany w drugiej połowie XVIII w.

W 1765 r. rozebrano także zamek biskupów płockich, zniszczony i podupadły po wojnach szwedzkich, oraz rozpoczęto budowę, staraniem ks. Antoniego Januszewskiego, nowego murowanego kościoła, którego konsekracji dokonano w 1781 roku.

Prace wykończeniowe trwały do 1812 roku. Nadbudowa wież pochodzi z około połowy XIX wieku. Pieczę nad kościołem aż do 1830 roku sprawowali bożogrobcy.

© 2005-2007 Katolicka Agencja Informacyjna. Wszelkie prawa zastrzeżone.