Haczów: kościół Wniebowzięcia NMP

Dawny kościół parafialny Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła w Haczowie wzniesiono w I połowie XV wieku.

Świątynia znajduje się na liście najcenniejszych zabytków Europy – jest jednym z  największych i najstarszych kościołów drewnianych o konstrukcji zrębowej w Europie.

W 1494 r. jego wnętrze ozdobiono polichromią. W 1624 r., w czasie najazdu tatarskiego, świątynia została uszkodzona, a następnie odnowiona i rozbudowana, wtedy wzniesiono wieżę i dodano podcienia.

W końcu XVIII w. wzniesiono kaplicę Matki Boskiej i odrestaurowano wnętrze kościoła.

Orientowany kościół zbudowany jest w systemie więźbowo-zaskrzynieniowo-zaczepowym.

Budowla ma 24 metry długości, nawa 12,8 m szerokości, wnętrze - 8,5 m wysokości.

Prezbiterium zamknięte jest trójbocznie od wschodu. Od północy przylega do niego zakrystia i nieco szersza nawa na planie zbliżonym do kwadratu.

Na północ od nawy stoi kaplica Matki Boskiej Bolesnej i skarbczyk. Od zachodu do nawy dostawiona jest wieża na rzucie zbliżonym do kwadratu.

Trójdzielna bryła kościoła składa się z równych wysokością prezbiterium i korpusu nawowego, nakrytych jednokalenicowym, dwuspadowym dachem oraz z wieży.

Na kalenicy dachu znajduje się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę zwieńczona cebulastym hełmem z latarnią.

Pokrycie dachów stanowi gont, hełm wieży i wieżyczki na sygnaturkę – blacha miedziana.

W południowej ścianie nawy zachował się otwór drzwiowy zamknięty ostrołukowo z deskowymi drzwiami zaopatrzonymi w ozdobne gotyckie okucia.

Wnętrze dekorowane jest polichromią. Fragmentarycznie zachowały się najstarsze tzw. zacheuszki czyli krzyże konsekracyjne. Pochodzą one z połowy XV w.

Na ścianach kościoła znajdują się fragmenty monumentalnej dekoracji figuralnej i ornamentalnej, pochodzącej z 1494 r. Pierwotnie ta polichromia pokrywała również strop świątyni. Zachowało się jednak tylko 11 desek, które uzupełnione w 2000 r. współczesną polichromią, wróciły na strop.

Po renowacji trafiły do kościoła niektóre elementy jego wyposażenia: ołtarz główny późnobarokowy z umieszczoną w nim gotycką rzeźbą Matki Boskiej z Dzieciątkiem (początek XVI w.), cztery ołtarze rokokowe (2 połowa XVIII w.), kopia gotyckiej Piety (1400 r.).

© 2005-2007 Katolicka Agencja Informacyjna. Wszelkie prawa zastrzeżone.