Łowicz: bazylika katedralna

Bazylika katedralna w Łowiczu (powiat łowicki, gmina Łowicz, diecezja łowicka) powstała w XV wieku. Jednak swój obecny kształt zawdzięcza przebudowie z XVII stulecia.

Pierwszy kościół w Łowiczu ufundowany został około 1100 r. przez księcia rezydującego na Mazowszu, prawdopodobnie Władysława Hermana. Później rozbudowywali go rezydujący w mieście arcybiskupi gnieźnieńscy. Przez abp. Wojciecha Jastrzębca podniesiony został 25 kwietnia 1433 r. do godności kolegiaty.

W XVII wieku świątynia została całkowicie przebudowana na polecenie abp. Macieja Łubieńskiego przez włoskich artystów Andrzeja i Tomasza Poncini. W efekcie powstała barokowa bazylika o zbliżonym do kwadratu korpusie z dwuwieżową fasadą i z długim, trójbocznie zamkniętym prezbiterium, ujętym w przybudówki zakrystyjne.

Konsekracji dokonał 14 października 1668 r. abp gnieźnieński Mikołaj Prażmowski. Główny ołtarz zaprojektowany został przez E. Schroegera.

Wnętrze jest trzynawowe, a przylega doń sześć kaplic: abp. Jakuba Uchańskiego, abp. Jana Wężyka, abp. Jana Tarnowskiego, abp. Jana Lipskiego, abp. Adama Ignacego Komorowskiego i Barszczów.

Kaplica Uchańskiego, zbudowana pierwotnie według projektu J. Michałowicza z Urzędowa, mieściła mauzoleum zmarłego arcybiskupa. W XVIII w. przebudował ją w stylu klasycystycznym E. Schroeger – w tej chwili jest kaplicą św. Wiktorii, patronki diecezji łowickiej.

Znajduje się w niej gotycko-renesansowy tryptyk z XVI w., a pod nim tablica z IV w., przeniesiona tu w 1625 r. z katakumb w Rzymie z grobu św. Wiktorii.

Kaplica św. Anny (Wężyka) udekorowana jest w stylu późnobarokowym, zaś kaplica Tarnowskich została wzniesiona według projektu W. van den Blocka w stylu późnorenesansowym (obecnie kaplica Świętej Trójcy).

Kaplica Najświętszego Sakramentu (Lipskich) została ozdobiona polichromią A. Swacha i ołtarzem autorstwa J. Fontany.

Sarkofag prymasa Komorowskiego znajduje się w późnobarokowej kaplicy Jezusa Ukrzyżowanego projektu J. Fontany.

Kaplica Pana Jezusa w Ogrójcu powstała w drugiej połowie XVIII w. dzięki fundacji mieszczanina i rajcy Jerzego Barszcza i znajduje się na zewnątrz świątyni, na ścianie szczytowej.

Kolegiata jest miejscem pochówku 12 prymasów Polski.

Przy wejściu do świątyni znajduje się portal z tablicą fundatora przebudowy abpa Macieja Łubieńskiego. Na frontonie znajduje się tablica informująca o nadaniu tytułu bazyliki mniejszej (dokonało się to w czasie wizyty Ojca Świętego w Łowiczu 14 czerwca 1999 r.).

Przy katedrze stoją dwa pomniki – poświęcony „Synom Ziemi Łowickiej – Bojownikom o Niepodległość” z 1927 r. i odsłonięty 18 czerwca 2000 r. pomnik papieża Jana Pawła II.

Również przy katedrze znajduje się biblioteka z bardzo cennymi zbiorami.

© 2005-2007 Katolicka Agencja Informacyjna. Wszelkie prawa zastrzeżone.