Łyse: Niedziela Palmowa

Tylko w dwóch regionach Polski: w Karpatach Zachodnich i w Kurpiowskiej Puszczy Zielonej palmy przygotowywane na Niedzielę Palmową miewają długość od dwóch do sześciu metrów. Takie palmy wykonuje się między innymi we wsi Łyse na Kurpiach.

Podobnie jak przed wieloma laty tak i dziś wykonuje się je z pręta leszczyny lub młodej sosny, oplatając go roślinnością leśną - borowiną, jałowcem, widłakiem, bukszpanem, cisem. Do palm sosnowych wybiera się młode drzewka, zostawiając na wierzchołku naturalnie rozwidloną kiść. Właśnie tę część palmy zdobi się w sposób szczególny: pięknymi kolorowymi kwiatami oraz wstążkami z bibuły.

Taki sposób zdobienia jest charakterystyczny dla parafii Łyse i Lipniki. Kwiaty do palmy gospodynie zaczynają robić już od początku Wielkiego Postu. Składają je do koszy aby tydzień przed Niedzielą Palmową "uwić" lub "ukręcić" z nich palmę.

Tradycyjne sposoby zdobienia palm, wyszukane rodzaje kwiatów z bibuły przekazywane są w wielu rodzinach z pokolenia na pokolenie. Dowodem tego są między innymi protokoły konkursu odbywającego się corocznie w Łysych, gdzie powtarzają się te same nazwiska i nazwy wsi, a pojawiają się coraz młodsi uczestnicy, przejmując tradycje rodzinne.

Jeszcze w okresie międzywojennym najpiękniejsze i najwyższe palmy można było oglądać w Myszyńcu, Kadzidle, Zalasie, Baranowie, Łysych i Lipnikach. Zwyczaj ten przetrwał jednak niestety tylko w dwóch ostatnich parafiach.

W powojennej rzeczywistości zanikał zwyczaj strojenia palm i dlatego w końcu lat 60. podjęto inicjatywę organizowania konkursów na najładniejszą palmę (w dużej mierze dzięki inicjatywie ks. A. Pogorzelskiego, proboszcza parafii Łyse). Konkurs z biegiem lat rozwijał się, obejmując cały region Puszczy Zielonej, zaś sam przegląd przerodził się w dużą imprezę folklorystyczną.

Konkursom na najpiękniejszą palmę towarzyszyły niegdyś konkursy na inne dziedziny sztuki kurpiowskiej, wymagające wsparcia. Należały do nich: kowalstwo, wycinankarstwo, pieczywo obrzędowe, pisanki, wyploty z korzeni, kierce, bukiety, koronki, prezentacje zespołów folklorystycznych. Niestety bardzo szczupłe środki finansowe przeznaczone na nagrody w ostatnich latach spowodowały ograniczenie konkursu tylko do jednej dziedziny.

© 2005-2007 Katolicka Agencja Informacyjna. Wszelkie prawa zastrzeżone.