Nysa: kościół śś. Jakuba i Agnieszki

Kościół ten (katedralny) zajmuje wyjątkowe miejsce w zespole zabytków Nysy. Powstawał w dwóch etapach. Pierwszy przypada na lata przed 1392 r., wtedy zbudowano kościół sześcioprzęsłowy. Drugi okres przypada na lata 1424-1430. Ówczesna rada miejska zleciła budowę mistrzowi Piotrowi z Ząbkowic. Powstało wtedy prezbiterium i ambit.

Ówczesna katedra szczyciła się ponad 40 ołtarzami bocznymi (nabożeństwa mogły więc być odprawiane równocześnie), co stawiało ją w rzędzie z najważniejszymi kościołami Wrocławia. Monumentalne wnętrze świątyni, wsparte na wysokich filarach sklepienie, kolorystyka dają sumę wrażeń z pogranicza świata realnego i mistycznego.

Według źródeł historycznych budowlę ukończono w 1430 r. W swych dalszych burzliwych dziejach kościół doświadczył licznych pożarów, zniszczeń i napraw. W latach 1889–95 przeprowadzono gruntowną modernizację kościoła w stylu neogotyckim, dobudowano również kruchtę zachodnią (dzisiejsze wejście główne). Ogromne zniszczenia spowodowała II wojna światowa.

Kościół św. Jakuba jest trójnawową, dziewięcioprzęsłową halą murowaną z kamienia i cegły. Wokół prezbiterium obejście będące przedłużeniem naw bocznych, przy których wbudowano rzędem szereg niższych kaplic gotyckich. Przy ósmym przęśle od południa i północy w miejscu dawnych wejść urządzono dwie kaplice barokowe. Idąc dalej nawą północną, widzimy dobudowane później, ośmioboczne barokowe baptysterium. Nawy boczne rozdzielone smukłymi, sześciobocznymi filarami z cegły, ponad którymi wznoszą się krzyżowo–żebrowe sklepienia z 1891 r. Większość rzeźb pochodzi z czasów ostatniej restauracji. Na uwagę zasługują portale w kruchtach bocznych i zakrystii z połowy XV w.

Zwiedzając świątynię, należy zwrócić uwagę na wyjątkowej wartości zespół dzieł rzemiosła artystycznego – zespół krat pochodzących z warsztatów nyskich od późnego gotyku poprzez renesans i manieryzm, aż do baroku. Nyski kościół posiada również jeden z najbogatszych na Śląsku zbiór epitafiów i pomników nagrobnych.

© 2005-2007 Katolicka Agencja Informacyjna. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Zobacz także:

• Nysa: dzwonnica