Chrystus zmartwychwstan jest (MP3)

Średniowieczna pieśń wielkanocna, najstarszy znany utwór poetycki w języku polskim. Tekst (jedną zwrotkę) zamieścił Świętosław z Wilkowa w zaginionym dzisiaj Graduale katedry w Płocku (1365 r.).

Krystus zmartwychwstał je,
Ludu przykład dał je,
Eż nam z martwych wstaci
Z Bogiem krolowaci. Kyrie [eleison].

Jest to trop do łacińskiej sekwencji wielkanocnej Victime paschali laudes z XII w.

Polski tekst wykonywano na przemian ze zwrotką łacińskiej sekwencji podczas procesji rezurekcyjnej (por. Wielkanoc).

Pieśń prezentuje centralne prawdy o Zmartwychwstaniu Pańskim: Chrystus rzeczywiście zmartwychwstał, w ten sposób dał wierzącym przykład i nadzieję na powstanie z martwych, aby mogli kiedyś królować z Bogiem. Melodyjny kształt, równa ilość sylab w wersach oraz rym czyniły ją łatwą do zapamiętania i wykonywania. Stąd jej ogromna popularność. Prawdopodobnie w Krakowie wykonywano dodatkowo inne zwrotki, z których każda była wołaniem do jednego z krakowskich patronów: Stanisława, Floriana i Bernardyna. Z Małopolski pochodziła także inna wersja pieśni z charakterystycznym połączeniem wołania: Alleluja. Kyrie eleison po każdej strofie. Tutaj adresatami byli: Jezus, Bóg Ojciec, Maryja i św. Stanisław.

Obecnie śpiewana wersji pieśni ma 9 zwrotek:

1. Chrystus zmartwychwstan jest,
Nam na przykład dan jest,
Iż mamy zmartwychpowstać,
Z Panem Bogiem królować. Alleluja!

2. Leżał trzy dni w grobie,
Dał bok przebić sobie,
Bok, ręce, nogi obie,
Na zbawienie tobie. Alleluja!

3. Trzy Maryje poszły,
Drogie maści niosły,
Chciały Chrystusa pomazać,
Jemu cześć i chwałę dać. Alleluja!

4. Gdy na drodze były,
Tak sobie mówiły:
Jest tam kamień niemały,
A któż nam go odwali? Alleluja!

5. Powiedz nam, Maryja,
Gdzieś Pana widziała?
Widziałam Go po męce,
Trzymał chorągiew w ręce. Alleluja!

6. Gdy nad grobem stały,
Rzekł im anioł biały:
Nie bójcie się, Maryje,
Zmartwychwstał Pan i żyje! Alleluja!

7. Jezusa szukacie?
Tu Go nie znajdziecie,
Wstał-ci z martwych, grób pusty,
Oto złożone chusty. Alleluja!

8. Łukasz z Kleofasem,
Obaj jednym czasem
Szli do miasta Emaus,
Spotkał-ci ich Pan Jezus. Alleluja!

9. Badźmy więc weseli
Jak w niebie anieli,
Czegośmy pożądali,
Tegośmy doczekali. Alleluja!

posłuchaj pieśni w wykonaniu scholi Dominikańskiego Ośrodka Liturgicznego

© 2005-2007 Katolicka Agencja Informacyjna. Wszelkie prawa zastrzeżone.